علت توقیف کالا در گمرک چیست؟ توقیف کالا در گمرک، از مشکلات متداولی است که برای افراد غیر‌متخصص و بی‌تجربه بیشتر پیش می‌آید. آگاه نبودن با قوانین گمرکی، چگونگی ترخیص کالا و مدارک لازم برای واردات یا صادرات محصولات مختلف باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی خواهد شد. توقیف کالا در گمرک به منظور حفظ نظم، اطمینان از رعایت قوانین و مقررات، جلوگیری از ورود کالاهای غیرقانونی و حفاظت از منافع عمومی انجام میشود. در هر صورت، افراد می‌توانند با ارائه مدارک و توضیحات لازم، از گمرک درخواست آزادسازی کالاهای خود را داشته باشند.
علت توقیف کالا در گمرک
توقیف کالا در گمرک ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله:
1. عدم پرداخت مالیات و عوارض: اگر کسی مالیات یا عوارض مربوط به واردات کالاها را پرداخت نکند، کالاها ممکن است توسط گمرک توقیف شوند.
2. عدم ارائه اسناد مورد نیاز: برخی موارد نیاز به اسناد خاصی دارند که اگر ارائه نشوند، ممکن است کالاها توقیف شوند، مثلاً فاکتور خرید یا گواهی مبدأ کالا.
3. مشکلات فنی یا بهداشتی: اگر کالاها به مشکلات فنی یا بهداشتی برخوردار باشند، ممکن است توسط گمرک توقیف شوند تا اطمینان حاصل شود که این کالاها ایمن و استاندارد هستند.
4. قوانین و مقررات محلی یا بین‌المللی: تطابق کالاها با قوانین و مقررات ممکن است باعث توقیف آنها در گمرک شود.
5. شبهه یا شک: در برخی موارد، گمرک ممکن است کالاها را به دلیل وجود شبهه یا شک در مورد قانونی بودن یا اصالت آنها توقیف کند. این ممکن است به دلیل عدم تطابق با استانداردها، ارائه اسناد مشکوک یا اطلاعات ناقص باشد.
6. تخلفات گمرکی: اگر کالاها در تخلف از قوانین گمرکی، مانند تقلب در اظهارنامه وارداتی، استفاده از مدارک جعلی یا تقلب در ارزش کالا، دست داشته باشند، ممکن است توسط گمرک توقیف شوند.
7. ممنوعیت واردات: برخی کالاها به دلیل ممنوعیت واردات توسط قوانین محلی یا بین‌المللی، مانند مواد مخدر، سلاح‌ها، محصولات حیوانی یا گیاهی ممنوع و … ، توسط گمرک توقیف می‌شوند.
8. تحقیقات و تفتیشات: در برخی موارد، گمرک ممکن است کالاها را به منظور تحقیقات و تفتیشات بیشتر توقیف کند. این ممکن است به دلیل شک در محتوا، مقصد یا منشأ کالا باشد.
9. تغییرات در قوانین و تعرفه‌های گمرکی: تغییرات در قوانین یا تعرفه‌های گمرکی میتواند به توقیف کالاها منجر شود. این تغییرات ممکن است به صورت موقت یا دائمی اعمال شده و باید واردکنندگان و صاحبان کسب‌وکارها اطلاعات خود را بازنگری کنند.
10. مشکلات ناشی از اجرای مقررات و قوانین: گاهی اوقات، مشکلات ناشی از اجرای مقررات و قوانین گمرکی میتواند منجر به توقیف کالاها شود. این ممکن است به عنوان نتیجه‌ای از نواقص سیستم گمرکی یا سوءتفاهمات میان واردکنندگان و گمرک به وجود آید.
11. نقض حقوق مالکیت فکری: اگر کالاها حقوق مالکیت فکری دیگران را نقض کنند، مانند نقض حقوق تجاری، برند یا پتنت، گمرک ممکن است آنها را توقیف کند تا از نقض حقوق مالکیت جلوگیری شود.
توقیف کالا در گمرک قبل از اظهار کالا و تکمیل مدارک
بار‌های صادراتی و وارداتی از طریق روش‌های مختلف، مانند حمل و نقل ریلی بین المللی، به مقاصد مختلف ارسال می‌شوند. کالا باید در گمرک کشور مقصد برای طی کردن مراحل قانونی ترخیص متوقف شود. احتمال توقیف کالا در گمرک در دو زمان وجود دارد. قبل از اظهار کالا و تکمیل مدارک ترخیص بار از گمرک ممکن است به دلایل مختلفی، بار شما در گمرک باقی بماند و اصطلاحا بار رسوب شود. این مشکل عمدتاً به دلیل، کامل نبودن مدارک ترخیص رخ می‌دهد. برای صادرات و واردات بین‌المللی، به مدارک مختلفی مانند اسناد بانکی، مدارک ثبت سفارش و تعیین چگونگی حمل کالا نیاز خواهید داشت. اگر هر یک از موارد گفته‌شده مشکلی داشته باشند، ترخیص بار شما را با مشکل مواجه خواهند کرد.در ادامه به طور کامل، این موارد را بررسی کرده‌ایم.
پایان مهلت مقرر
اگر پس از خاتمه مهلت توقف کالا از کشور خارج نشود هنگامی که کالا به دلایل مختلف، در گمرک باقی بماند، اصطلاحا در آن‌جا دپو شده است. دپو شدن کالا و محصولات در گمرک علاوه بر ضرر‌های مالی جبران‌ناپذیر به صاحب کالا، اقتصاد کشور را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. اولین دلیل توقیف کالا در گمرک، تکمیل نشدن مراحل اظهار بار به گمرک است. اگر پس از خاتمه مهلت توقف کالا، مدارک لازم به گمرک ارائه نشود، اصطلاحا کالا رسوب می‌کند. برای مثال، اگر کالا در مدت مقرر درج‌شده در قرارداد فروش، به گمرک مقصد نرسد یا برای تمدید آن اقدامی صورت نگیرد، کالا رسوب خواهد کرد.
از این رو، باید کالای خود را متناسب با زمان تعیین‌شده در قرارداد فروش به گمرک کشور مقصد برسانید. دریافت مشاوره از یک شرکت حمل‌و‌نقل بین‌المللی و انتخاب بهترین روش از حمل و نقل دریایی، زمینی، هوایی یا ترکیبی، میتواند جلوی بروز این مشکل را بگیرد.
نداشتن مجوز ثبت سفارش کالا یا مشکلات بانکی و اسنادی
مشکلات مربوط به ثبت سفارش و پرداخت هزینه‌ها یکی دیگر از دلایل توقیف کالا در گمرک محسوب میشود. هنگامی که سفارشی را ثبت می‌کنید، باید هزینه آن را به فروشنده منتقل کنید و مالکیت آن را به مالک داخلی تغییر دهید. اگر در هر یک از مراحل انتقال وجه، تغییر مالکیت و اظهار‌نویسی اسناد مشکلی رخ دهد، مدارک ناقص می‌ماند و کالا در گمرک توقیف میشود. برای مثال، هنگام انتقال و حمل بار به آلمان، همه مدارک مربوط به ثبت سفارش، پیش فاکتور و پرداخت وجه لازم است.
علت توقیف کالا در گمرک بعد از اظهار
اظهار کالا و دریافت تاییدیه گمرک پایان نگرانی‌ها بابت توقف کالا نخواهد بود. پس از اظهار کالا نیز ممکن است به دلایل مختلف، کالا در گمرک رسوب کند. معمولاً این مشکلات در خصوص کارشناسی‌های گمرک و سایر عوامل بیرونی خواهد بود.در ادامه به بررسی دلایل توقف کالا پس از اظهار کالا در گمرک می‌پردازیم:
1. اولین دلیل عدم امکان ارائه کد رهگیری از سوی بانک عامل است. اقلامی که اظهار شده اند و به دلایلی کد رهگیری از بانک عامل به گمرک ارسال نشده، بر اساس مصوبات خاص گمرک میتواند درصدی از کالا را ترخیص و قسمتی دیگر را تا زمان اعلام کد رهگیری بانک نگهداری کند. این عمل سبب میشود که قسمت عمده‌ای از کالای ترخیص شده از گمرک خارج شود و قسمتی از کالا که به صورت وثیقه در گمرک باقی بماند در گمرکات رسوب کند.
2. طولانی شدن صدور مجوزهای قانونی برای برخی از کالاهای اظهار شده به گمرک اخذ و ارائه مجوزهای قانونی مانند استاندارد، انرژی اتمی، بهداشت، قرنطینه نباتی و قرنطینه دامی ضروری بوده و کنترل این مجوزهای ترخیص بر عهده گمرک است، زیرا اقلامی که از گمرک ترخیص شده و به این مجوزها نیاز دارند اقلامی هستند که معمولاً با سلامت جامعه در ارتباط هستند. وظیفه گمرک در وهله اول این است که نسبت به احصاء و کنترل این مجوزها اقدام کند و پس از آن اجازه ورود کالا به داخل کشور را بعد از انجام تشریفات ترخیص، صادر کند و در وهله دوم صدور و ارائه این مجوزها از طرف سازمان‌های نام برده شده مستلزم صرف وقت و زمان است. متأسفانه تمام این موارد به نام گمرک نوشته می‌شوند حتی اگر فرآیندهای لازم و آزمایشات مورد نیاز توسط سازمان دیگری انجام میشود.
3. یکی دیگر از دلایل رسوب کالا عدم پرداخت حقوق ورودی است که در آن صاحبان کالا حین انجام تشریفات گمرک تا مرحله صندوق پیش رفته اما عمدتاً به یکی از ۲ دلیل زیر حقوق ورودی را پرداخت نمی کند:
عدم تمکن مالی صاحب کالا به دلیل ورشکستگی یا دلایل دیگر گران تر شدن حقوق ورودی کالا از محاسبات اولیه و ارزش کم کالا نسبت به حقوق ورودی، به گونه ای که هزینه رها کردن کالا از هزینه ترخیص آن برای صاحب کالا کمتر باشد.
4. طولانی شدن روند بررسی اظهارنامه به دلیل عدم وضوح کافی در اسناد یا وجود برخی ابهامات برای گمرک مبنی بر ماهیت واقعی کالا و مشخص نبودن ارزش کالا.
5. طولانی شدن رسیدگی به ارزش کالا به علت برخی پیچیدگی های ناشی از نوع خاص کالا یا تغییرات قوانین.
6. کم بود ارزش کالا، اگر کالا با کم اظهاری مواجه شود، در این صورت گمرک با رعایت مواد قانونی مابه‌التفاوت به همراه جریمه را از صاحب کالا دریافت می‌کند که این امر باعث توقیف کالا در گمرک می شود.
7. ارائه اسناد نا مناسب به گمرک جهت ترخیص کالا به گونه ای که گمرک اختلافی بین ماهیت کالا در واقعیت و اسناد ارائه شده جهت اظهار کالا مشاهده کند که در این صورت محموله وارد فرآیند رسیدگی به کالای قاچاق میشود.
8. استخدام ترخیص کار گمرکی غیر متخصص: گاهی اوقات استخدام افراد غیر متخصص منجر به بروز انواع مشکلات گمرکی و حتی ایجاد ظن قاچاق از سوی کارشناسان گمرک و پیچیده شدن فرآیند ترخیص کالا میشود.
سخن پایانی
در این مقاله، اصلیترین علت توقیف کالا در گمرک را بررسی کردیم. با مطالعه هر یک از موارد گفته‌شده، به‌راحتی می‌توانید در آینده جلوی ضرر‌های شدید مالی را بگیرید.
سوالات متداول
- چه مدارکی برای آزادسازی کالاهای توقیف شده نیاز است؟
مدارک هویتی شامل کارت ملی یا پاسپورت
مدارک مالی مانند فاکتورها یا سند‌های مالکیت
مدارک مربوط به تأیید صلاحیت یا مجوزهای لازم
سایر مدارک مربوط به نوع کالا و شرایط توقیف
مهم است که بررسی کنید که برای آزادسازی کالای خاصی کدام مدارک مورد نیاز است. - مدت زمان ترخیص کالا به چه عواملی بستگی دارد؟
مدت زمان لازم برای ترخیص کالا از گمرک به عوامل مختلفی بستگی دارد که شما باید به آنها توجه داشته باشید. این عوامل عبارتند از:
اولین عامل مهم در ترخیص کالا از گمرک، کشور مقصد است.
نوع محموله شما نیز در اینکه مدت زمان ترخیص کالا چقدر باشد، اثرگذار است. طبیعتاً هرچه محموله ارزشمندتر باشد و انتقال آن پیچیده‌تر انجام شود و نیاز به مجوزهای بیشتری داشته باشد، زمان بیشتری باید برای ترخیص آن در نظر بگیرید.
تعداد محموله‌هایی که قرار است به صورت همزمان با محموله شما از گمرک عبور کنند نیز در مدت زمانی که باید منتظر بمانید موثر هستند. هرچه آنها بیشتر باشند، طبیعی است که شما هم باید بیشتر منتظر بمانید. - چگونه می‌توانم از توقیف کالاهایم در گمرک جلوگیری کنم؟
اطمینان از انطباق کالاهایتان با مقررات و قوانین گمرکی مقصد: قبل از ارسال کالاها، اطمینان حاصل کنید که کالاهای شما با قوانین و مقررات گمرکی مقصد همخوانی دارند.
استفاده از خدمات یک کارشناس گمرکی: مشاوره و راهنمایی یک کارشناس گمرکی میتواند به شما کمک کند تا از صحت مدارک و روند صحیح صادرات یا واردات خود اطمینان پیدا کنید.
انجام امور گمرکی با دقت: در هنگام تهیه مدارک و انجام امور گمرکی، دقت کافی را به خرج دهید تا هیچ نقصی در مدارک و روند انجام امور گمرکی شما وجود نداشته باشد.
و در آخر کمک گرفتن از کسانی که در این زمینه حرفه ای هستند میتواند جلوی از بین رفتن وقت و سرمایه شما را بگیرد.